“Ik vind alles leuk, als ik maar niet hoef te zitten.” Vrijwilligster Ria Wijnands bruist van energie.
Op maandag en dinsdag is Ria Wijnands (81) actief op Zorghoeve ’t Brugske aan de Achterste Brug in Borkel en Schaft. Als vrijwilligster is ze daar graag te vinden tussen de cliënten. “De sfeer is daar zó geweldig goed, zowel voor de gasten als voor mijzelf.”
Tekst en beeld Evert Meijs
De woning van Ria, boven een optiek, lijkt een paleisje. “Ik woon in het centrum, heb een terras waar de zon altijd staat, een terras boven mijn woning waar ik de was droog, en de winkels zijn kortbij. Kom binnen”, zo klinkt het gastvrij. De ramen van het terras zijn bevroren, maar binnen is het lekker warm. “De verwarmingsmonteur is vanmorgen geweest. Hij komt vanmiddag terug, want er is een klep kapot.” Het is al gauw duidelijk dat je te maken hebt met een zeer energieke vrouw. Zelfs onder het koffie zetten in de keuken praat ze gewoon door, alsof ze naast je zit. Zodra de koffie op tafel komt, en een pakje heerlijke krakelingen wordt opengemaakt, komt natuurlijk de vraag naar voren hoe Ria als vrijwilligster bij ’t Brugske terecht is gekomen. Ria: “Kleinzoon Jorg en zijn partner Carolien wilden in Breda een bankstel gaan kopen, en vroegen of ik zin had om mee te gaan. Onderweg zei Carolien: ons mam gaat een zorgboerderij beginnen. Ze vangt soms al mensen op in het weekend, maar wil overstappen naar een groepsopvang in de vorm van een zorgboerderij.” Snel daarna vraagt Riny Goossens van de Achterste Brug of Ria eens wil komen praten. Het is dan september 2015, als de zorghoeve al enkele maanden draait. Ria begint als vrijwilligster, om samen met Riny te werken bij mensen met beginnende dementie. “Riny is een geweldig mens, één uit duizenden. Altijd zorgzaam voor iedereen. En ze zegt altijd: zonder vrijwilligers ben ik niks. Ook haar man Jan is een bijzonder iemand.”
Ik doe alle huishoudelijk werk
Als Ria wordt aangenomen, heeft ze er geen idee van wat een zorgboerderij is. “Ik ben één van de dertien kinderen thuis, en ben opgegroeid met zorg verlenen, want ons moeder was altijd zwanger. Als ik als zeven- of achtjarige naar beneden ging, was dat altijd met een kleine op mijn arm. Ik heb zelf vier kinderen, dus ook zorg. Negen kleinkinderen en tien achterkleinkinderen. Ik ben dol op allemaal.” Riny zegt tegen Ria dat alle hulp welkom is. Ze wil alles doen wat nuttig is en wordt gevraagd om ‘s ochtends vooral in de keuken te werken. Om 10.00 uur is ze aanwezig, terwijl de cliënten binnendruppelen. “Dan is er koffie en buurten we ’n half uur met de mensen. Vervolgens neemt Jan sommige gasten mee naar buiten en anderen blijven binnen voor de gym met Riny. Ik begin dan met de bouillon, de soep en de afwas. Ik doe alle huishoudelijke werk”, volgens Ria, die nu ook hulp krijgt van een stagiaire. “We eten sinds drie jaar geen warm eten meer, wel verse soep. Bovendien krijgen ze vers gebakken brood dat Riny diezelfde ochtend al vroeg heeft gemaakt. En daarbij krijgt iedereen ook nog een sneetje krentenbrood en suikerbrood. Soms met een gekookt ei erbij.” Ria kan haar culinaire kunsten vrijuit botvieren op alles wat de koelkasten van ’t Brugske te bieden hebben. “Soms schil ik er ’n paar appels en mandarijnen bij, dan weer eens wat tomaatjes of asperges met gekookte ham. Het ziet er altijd feestelijk uit.” Ze maakt preisoep als er prei op het land staat, of gebruikt champignons, bloemkool of flespompoenen. In het voorjaar gaan de cliënten met Jan aardbeien en frambozen plukken en die krijgen ze via Ria ook op hun bordje. “Als er te veel aardbeien zijn, maken we daar jam van.” Ria vraagt assistentie van twee van haar zussen om de overtollige peren van de perenboom mee in te wecken.
Met spelletjes leven de gasten helemaal op.
Het zit in de aard van Ria om het initiatief te nemen en aan te pakken; ze heeft meer dan genoeg energie. Ze gaat al die jaren graag naar Borkel. “Ik kan serieus zijn, maar houd ook van een grapje, ondanks dat ik door de jaren heen heel veel mensen achteruit heb zien gaan. Er is nog één cliënte die er inmiddels net zo lang komt als ik.” Ria is blij dat ze dit vrijwilligerswerk nog kan doen, zeker gezien haar leeftijd. “Maar ik ben ook blij voor de acht tot tien cliënten die er gedurende de dag zijn. Ik heb er iets mee. Ik ging destijds naar Borkel met het idee: ik kijk wel en ik doe wat ik kan, en wáár ik kan help ik. En dat is ook zo uitgekomen. Ik leer nog steeds bij. Inmiddels kan ik het ook zien als mensen achteruit gaan.”
Verjaardagsfeestje
’s Middags doet Ria spelletjes mee. Sjoelen, kaarten of werken met de beleef-tv; een scherm waar allerlei afbeeldingen op te zien zijn. “Mensen leven helemaal op”, zegt ze. “Een paar weken geleden zei een cliënt op het einde van de dag: ik heb zo’n gezellig verjaardagsfeestje gehad, vanmiddag, en zo stapte hij in het busje. Dat is toch geweldig!”, en ze besluit de ontmoeting door nogmaals te onderstrepen dat ze het bij ’t Brugske zo goed naar haar zin heeft, van 10.00 u tot 16.00 u. “Ik word gewaardeerd op wat ik doe. Het voelt heel goed.” Naast het vrijwilligerswerk is Ria ook een druk baasje. Bridgen, rummikuppen en kaarten staan wekelijks op haar programma. “Ik ben maar weinig alleen; ik ben iemand die altijd bezig wil zijn, als ik maar niet hoef stil te zitten.''
